گیاهان دارویی

گیاه دارویی ختمی بری

مشخصات

نام فارسی ختمی بری
نام علمی

 Alcea rosea

نام عمومی

 Hollyhock

تیره گیاهی

Malvaceae

نام تجاری

 Rose mallow , Hollyhock

مشخصات ظاهری گیاه : 

گیاهی است دو ساله ، دارای ساقه ای راست و خشن به ارتفاع ۲ تا ۳ متر که برگهایی به رنگ سبز زیبا ، منقسم به ۵ تا ۷ لوب و با حاشیه دندانه دار دارد. گل های آن نسبتا بزرگ به پهنای ۶ تا ۱۲ سانتی متر و به رنگ های سفید ، گلی ، قرمز ، ارغوانی ، قرمز تیره ، زرد و غیره است. در فاصله اواخر خرداد تا اواسط شهریور گل می دهد و اغلب به عنوان گل زینتی کاشته می شود . اغلب از گل های به رنگ قرمز – قهوه ای تیره به عنوان دارو استفاده می شود. گل های آن باید قبل از شکفته شدن کامل جمع آوری شوند. در بازار دارویی ایران دو گیاه ختمی پنجه ای بریده و ختمی لبنانی به نام ختمی و به جای Alcea rosea و  Althea officinalis که گونه دارویی اصلی و کمیاب تر است عرضه می شود. ترکیبات و خواص این گونه ها ضعیف تر اما مشابه گیاه Althea officinalis  است.

بخش مورد استفاده :

گل های خشک شده گیاه

موارد مصرف غیر رسمی :

به صورت خوراکی برای رفع مشکلات تنفسی ، گوارشی ، مجاری ادراری و همچنین برای تسکین تب ، تشنگی و دیسمنوره به کار می رود . دمکرده یا جوشانده گل ها به صورت غرغره برای رفع التهاب دهان و حلق استفاده می گردد.

کاربرد در طب سنتی :

جالینوس طبیعت گیاه را سرد و تر دانسته و ابن سینا گرم و متعدل ولی اکثرا آن را مایل به سردی و تری می دانند (گل آن در افعال ضعیفتر از برگ و ساقش می باشد) . آب پخته آن زداینده امعاء و مقعد ، جهت تحلیل قولنج و روان کردن ادرار و خون قاعدگی و زخم امعاء و اسهال و دل پیچه و ضماد آن جهت التیام زخم ها و تسکین درد ورم ها و تحلیل آنها و دمل و ورم پستان و مقعد و ورم جراحات و جهت سبوسه سر و شکستگی اعضاء و درد مفاصل و نقرس و با روغن زیتون جهت گزش حشرات و سوختگی با آتش مفید است . نشستن در آب پخته آن جهت ورم مقعد و لعاب آن با شکر جهت  سرفه و با روغن زیتون و سرکه جهت سموم حیوانی و پوست ریشه آن بسیار ملین و پخته آن جهت دل پیچه و انسداد و زخم روده ها کاربرد دارد. همچنین نشستن در آب پخته آن و یا ضماد آن جهت سخت شدن مفاصل و مضمضه پخته آن باسرکه جهت درد دندان مفید است. صمغ آن تسکین دهنده تشنگی و قابض است . با این حال برای معده مضر است و مصلح آن عصاره زرشک و عسل و رازیانه و جانشین آن پنیرک می باشد.

نحوه آماده سازی برای مصرف :

برای تهیه دم کرده ۱ تا ۲ گرم از گل ها را در یک لیوان ریخته و به آن آب جوش اضافه می کنیم . پس از مسدود کردن لیوان و گذشت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه مصرف می شود . برای استفاده به صورت دهانشویه یک و نیم گرم از گلها را در ۱۰۰ میلی لیتر آب جوشانده و مصرف می کنیم.

موارد منع مصرف :

در زمان بارداری و شیردهی و کودکان توصیه نمی شود.

تداخلات دارویی :

در مصرف خوراکی ممکن است ، جذب سایر داروها را به تاخیر بیاندازد بنابراین حداقل دو ساعت فاصله بین مصرف آن و داروهای دیگر ضروری است.

تالیف :

دکتر مهدی وزیریان ، دکتر محمد تحویل زاده ، دکتر مینا نیرومند چراغی

ویرایش فنی :

تیم تخصصی کشتزار

کشتزار اين مقاله را براي اولين‌ بار منتشر کرده‌است، لذا نقل مطلب بدون ذکر نام  و درج لينک فعّال ” کشتزار ” اخلاقي نيست و پیگرد قانونی دارد.

 “ کشتزار ” جامعترین و بروزترین پايگاه تخصصي آموزش های کشاورزي ، باغبانی و  فروشگاه آنلاين  بذر ، کود ،سم و ابزار آلات باغباني در ایران.

کانال تلگرام کشتزار

نظر دهید