درختان میوه

تمشک

نام فارسی تمشک
نام لاتین Raspberry
جنس Rubus
خانواده Rosaceae
تمشک قرمز R. idaeus
تمشک سیاه R. occidentalis

 

مشخصات گیاهشناسی

تمشک دارای دو گونه تجاری،شامل تمشک قرمز و تمشک سیاه می باشد بوته های تمشک شاخه های خاردار دارند واین خارها زایده های اپیدرمی بوده و در اصل کرک های چوبی شده هستند. شاخه های تمشک با قلاب کردن خارها به سهولت می توانند از قیم های اطراف خود به طرف بالا رشد کنند. شاخه های تمشک قرمز معمولا بصورت عمودی رشد می کنند اما شاخه های تمشک سیاه در اواخر تابستان حالت خمیده به خود می گیرند. برگ های تمشک مرکب شانه ای بوده و هر برگ از ۵-۳ برگچه بزرگ بیضی شکل با حاشیه های مضرس تشکیل شده و بطور متناوب بر روی گره های شاخه قرار می گیرند. رگبرگ های ارقام قرمز حاوی خار و ارقام سیاه بدون خار اند. تمشک حاوی ۵ کاسبرگ، ۵ گلبرگ سفید تا صورتی، پرچم زیاد و مادگی های دارای برچه های متعدد بوده و بر روی نهنج محدب قرار گرفته اند. تمشک قرمز دارای گل آذین گرزن و تمشک سیاه گل آذین خوشه ای ساده دارد. کاسبرگ های تمشک بادوام بوده وتا آخر رسیدگی میوه در اطراف آن باقی می مانند. گاهی اوقات گل ها بصورت منفرد بر روی شاخه ها ظاهر می شوند. میوه های تمشک از نوع مجتمع بوده و هر برچه بعد از گرده افشانی و لقاح میوه های کوچک بنام شفتک حاصل می کندکه همه آنها بر روی نهنج محدب قرار می گیرند. تمشک ریشه های متراکم دارد و شامل ریشه های عمیق با رشد طولی زیاد و ریشه های افشان که رشد آنها کمتر بوده و در نزدیک سطح خاک قرار می گیرند.

خاک

ریشه های تمشک به خاک های غرقاب و زهکشی نشده حساس بوده و از بین می روند. گرچه تمشک در خاک ها فقیر و خشک قادر به رشد می باشد اما خاک های غنی از مواد غذایی و زهکشی شده برای این گیاه مناسب بوده و موجب افزایش عملکرد می گردد. خاک هایی که بافت لومی شنی دارند و اسیدیته آنها ۷/۶-۶ می باشد برای پرورش تمشک مناسب هستند. خاک های شنی در صورت آبیاری منظم و کوددهی کافی می تواند برای پرورش تمشک کورد استفاده قرار گیرد.

کوددهی

در سال اول به محض شروع رشد شاخه ها اقدام به کوددهی می نمایند به این منظور میزان فسفر و پتاسیم مورد نیاز خاک بعد از آزمایش خاک تعیین می گردد. همچنین در صورت لزوم ۴۵-۳۵کیلو گرم در هکتار ازت خالص بصورت نواری در عمق ۱۰ سانتی متری خاک به فاصله ۳۰ سانتی متر از بوته ها به خاک داده می شود. کود های ازت در بهار کمی قبل از بیدار شده جوانه ها به خاک اضافه می گردد. بهتر است هر سه سال یکبار برای تقویت بوته ها به خاک کود ازت اضافه کرد. برای این منظور ۱۱۲کیلوگرم در هکتار ازت خالص با فاصله ۳۰ سانتیمتر از بوته ها به خاک داده می شود. گاهی اوقات نیاز به کودهای بر، منیزیم، منگنز، آهن و روی می باشد. برای تعیین میزان این نوع کودها نیاز به تجزیه خاک و برگ می باشد. کود دامی نیز در تقویت بافت خاک و قابل جذب شدن ازت نقش مهمی دارند و در اوایل بهار به میزان ۲۲ تن در هکتار کود دامی می توان مصرف نمود.

آبیاری

در خاک های شنی به آبیاری منظم نیاز دارد. استفاده از آب کافی منجر به افزایش عملکرد تمشک می شود. استفاده از روش آبیاری بارانی در باغات تمشک مناسب می باشد. روش سنتی برای آبیاری بوته های تمشک نشتی می باشدو میزان آب در شیار ها باید کنترل شود. روش آبیاری قطره ای مناسبتر از روش های دیگر بوده و تلفات آب کمتر است.

ازدیاد

تمشک قرمز به طور فراوان پاجوش ریشه از جوانه های نابجای موجود بر روی ریشه های بوته تولید می کند. برای این منظور می توان در طی استراحت بوته ها پاجوش را جدا نموده و بصورت نهال جدید مورد استفاده قرار داد. در ضمن می تواند از طریق تهیه قلمه ریشه اقدام به ازیاد تمشک قرمز نمود.تمشک سیاه را می توان توسط خوابانیدن انتهایی شاخه ها ازدیاد نمود. برای این منظور نوک شاخه های یکساله را در اواخر تابستان در چاله های ایجاد شده در اطراف پایه مادر قرار داده و روی آنها توسط خاک پوشش داده می شود. در سال آتی از نوک شاخه های قرار داده شده در چاله ها شاخه های جدید حاصل شده و در محل تماس با خاک ریشه بوجود می آورند. که می توان این شاخه ها را جدا و به عنوان نهال مورد استفاده قرار داد. در ضمن می توان از شاخه های تمشک قلمه های خشبی تهیه نمود و بعد از ریشه دار کردن به محل اصلی انتقال داد. ازدیاد تمشک توسط بذر نمی باشد زیرا گیاهان بوجود آمده شبیه پایه مادر نمی باشد و همانند دیگر گونه های درختان میوه بذر های ناخالص تولید می کند.

کشتزار پايگاه تخصصي آموزش کشاورزي و فروشگاه آنلاين کشاورزي بذر ، کود ،سم و ابزار آلات باغباني.

منبع: کشتزار
ترجمه و و يرايش فني توسط تيم تخصصي کشتزار

کشتزار اين مقاله را براي اولين‌بار منتشر کرده‌است، لذا نقل مطلب بدون درج لينک فعّال کشتزار اخلاقي نيست.

 

کانال تلگرام کشتزار

یک نظر

  • با سلام و تشکر از برنامه خوبتان
    لطفا راهنمایی کنید. داخل باغ در مشهد می توان بوته تمشک کاشت یا نه. ممنون میشم جواب رو به ایمیلم بدید

نظر دهید