| نام | ترخون |
| نام لاتین | French tarragon |
| نام علمی | ARTEMISIA DRACUNCULUS |
| تیره | ASTERACEAE – گل آفتابگردان |
| زمان کاشت | فصل بهار |
| مقدار بذر مصرفی | تکثیر از طریق ریشه |
مقدمه و گیاه شناسی
ترخون یکی از گیاهان معطر نسبتا پر استفاده می باشد که به عنوان سبزی نیز تولید و مصرف می گردد. ترخون گیاهی است علفی و چند ساله از خانواده کاسنی که ارتفاع آن تا ۱ متر نیز می رسد. برگ های باریک و بلند آن به رنگ سبز روشن و براق هستند. گل های زرد رنگ این گیاه بصورت گل آذین خوشه در انتهای ساقه اصلی نمایان می شوند. نام گونه این گیاه (دراکونکولوس) از کلمه دراگون به معنای اژدها گرفته شده است و علت این نامگذاری اثرات شفابخش این گیاه در درمان نیش خوردگی انسان از مارها و حیوانات سمی می باشد.
گیاهی است پایا ، به ارتفاع ۳۰ سانتیمتر تا یک متر ، برگهای قاعده ساقه آن منقسم به ۳ لوب و کاپیتولهای آن ، کوچک به رنگ سبز و مجتمع به صورت خوشه است. ساقه برگ‌دار گیاه اگر در بین انگشتان فشرده شود بوی مشخصی بر اثر آزاد شدن اسانس از آن استشمام می‌گردد. طول برگها ۳ تا ۸ سانتیمتر و عرض آنها ۰.۵ تا ۱.۲ سانتیمتر می‌باشد. کناره‌های برگ صاف و بدون دندانه و گیاه فاقد کرک است. گلها فراوان و به صورت مجتمع در یک خوشه متراکم قرار می‌گیرند. رنگ گلها زرد یا قهوه‌ای تیره است.
نیازهای اکولوژیکی
خاک
خاک مناسب برای کشت ترخون خاکهای با بافت متوسط (شنی – رسی) و با ضخامت زیاد لایه سطح‌الارض می‌باشد.
نور و دما
ترخون در مناطقی کشت می‌شود که از هوای گرم و آفتابی برخوردار باشد.
ترخون درجه حرارتهای پائین را به سهولت تحمل می‌کنند، بطوری که دمای ۱۵-درجه سانتیگراد را بدون هیچ آسیبی تحمل می‌کند. گیاهان هنگام بروز هوای سرد در فصل بهار دچار سرما‌زدگی نمی‌شوند و به رویش خود ادامه می‌دهند.
آبیاری
ترخون در طول رویش به مقادیر فراوانی آب نیاز دارد. از این رو گیاه باید در زمینهای غنی از آب کشت گردد. آبیاری برای این گیاه در مرحله تشکیل شکوفه‌ها و نیز بعد از برداشت محصول ضروری است.
کود
فصل پاییز پس از برداشت محصول قبل ۴۰ تا ۵۰ تن در هکتار کودهای حیوانی کاملا پوسیده به زمینهایی که در آنها ترخون کشت می‌شود اضافه کرده و با انجام شخمی عمیق (به عمق ۴۰ تا ۴۵ سانتیمتر) با خاک مخلوط نمود. سپس کودهای شیمیایی مورد نیاز از قبیل ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و ۱۲۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم در هکتار اکسید پتاس به خاک اضافه می کنیم .
روش کاشت
کاشت و تکثیر ترخون به صورت رویشی و به روشهای زیر صورت می گیرد.
قلمه ساقه‌ای:
پس از جدا کردن ساقه‌های سبز و جوان از پایه مادری آنها را در زمین مورد نظر کشت می‌کنند. تکثیر ترخون با استفاده از این روش مناسب نیست و کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پاجوش:
اطراف پایه‌های مادری ۳ تا ۴ ساله پاجوشهای متعددی از رویش استلونها بوجود می‌آیند که هر پاجوش از ساقه کوتاه و ریشه مناسبی برخوردار می‌باشد. چنانچه اواخر پائیز یا اوایل بهار اطراف گیاهان را به ضخامت ۴ تا ۵ سانتیمتر با خاک نرم بپوشانیم پاجوشهای بیشتری تولید می‌شود.
در این روش در اواخر بهار(خرداد) خاک اطراف گیاهان را کنار می‌زنند و با جدا کردن پا جوشها آنها را در زمین اصلی کشت می‌کنند. معمولا اطراف هر پایه مادری ۲۰ تا ۴۰ پاجوش بوجود می‌آید ولی بهتر است بیش از ۱۰ تا ۲۰ پا جوش از گیاه مادر جدا نشود، چون ممکن است سبب خشک شدن پایه مادری گردد. پس از انتقال پاجوشها به زمین اصلی باید بلافاصله گیاهان را آبیاری نمود.
تقسیم ریشه:
در بسیاری از کشورها از این روش برای تکثیر ترخون استفاده می‌شود. پایه‌های مادری ۳ تا ۴ ساله را که کاملا سالم و عاری از هر گونه آلودگی قارچی هستند از خاک خارج می‌کنند سپس ریشه را به ۵ تا ۱۰ قطعه تقسیم می‌نمایند هر قطعه باید دارای حداقل ۱ تا ۲ جوانه رویشی باشد سپس در عمق ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر در زمین اصلی کشت می‌شوند برای هر هکتار زمین به ۳۵ تا ۴۰ هزار بوته نیاز است.
آفات
– از آفات مهم ترخون می توان به مورچه قرمز( Solenopsis geminata ) اشاره کرد.
– ترخون معمولا بیماری خاصی ندارد اما در طول رویش ممکن است توسط عوامل بیماریزای قارچی نظیر قارچ عامل زنگ و قارچ عامل لکه برگی آسیب ببیند، که باید جهت مقابله با آنها از قارچ کشهای مناسب استفاده نمود.
