روش کاشت چغندر قند

مشخصات
نام	چغندر قند
نام لاتین	Sugar beet
نام علمی	Beta Vulgaris
تیره	Chenopodiaceae

 

گیاهشناسی :

چغندر قند گیاهی دو ساله ، از تیره اسفناج که به صورت گیاهی یکساله کشت و کار می شود . چغندر قند گیاهی دو ساله بوده و در سال دوم تحت تاثیر سرما به گل می رود زمان کاشت باید طوری انتخاب شود که در طی رشد تحت تاثیر سرمای ناگهانی قرار نگیرد و به گل نرود . بذر چغندر قند یک میوه است که در داخل آن ۲ تا ۳ بذر وجود دارد که وقتی کشت می شود دو تا سه جوانه می دهد ، از این رو باید تنک شود. به بذر چغندر اصطلاحا پلی ژرم می گویند که در اثر انجام کارهای اصلاحی بصورت تک بذر یا منوژرم در آمده است.

آب و هوای مورد نیاز :

چغندر سازگاری وسیعی به شرایط محیطی دارد ، به سرما و گرما نسبتا مقاوم است و تحمل خشکی را دارد. دمای مناسب رشد چغندر بین ۲۰ الی ۲۴ درجه سانتیگراد است . با توجه به اینکه چغندر به خشکی مقاوم است اما برای بدست آوردن عملکرد بالا ، وجود رطوبت کافی لازم و ضروری می باشد.

خاک :

خاک حاصلخیز ، دارای زهکش خوب با بافت متوسط و PH خنثی تا کمی قلیایی برای چغندر مناسب است. عملکرد محصول در خاکهای سنگین به شرط وجود زهکش خوب نیز مطلوب می باشد. خاک بدون زهکش با سفره آب زیر زمینی بالا ، خاکهای شنی و همچنین خاکهای کم عمق برای تولید چغندر  نامطلوب است. بافت خوب خاک یکی از ضرورت های تولید موفق چغندر است . مقاومت چغندر به شوری خاک پس از استقرار اولیه بوته بسیار زیاد است.

دمای مورد نیاز:

دمای مناسب برای جوانه زدن بذر چغندر قند بین ۱۵ الی ۲۰ درجه سانتیگراد است. ولی از آنجایی که لازم است از تمامی فصل رشد موجود استفاده گردد، می بایستی در اولین فرصت و همزمان با رسیدن میانگین دمای شبانه روزی هوا به حدود ۱۰ الی ۱۲ درجه سانتیگراد، اقدام به کاشت چغندر نمود. در کشت پاییزه چغندر لازم است منتظر خنک شدن هوا و رسیدن میانگین دمای شبانه روزی به ۲۰ الی ۲۵ درجه سانتیگراد باشید . کشت زود هنگام پاییزه ممکن است با هجوم آفات در ائایل دوره رشد و نیز گلدهی بی موقع روبرو گردد. کشت دیر هنگام پائیزه ممکن اس با محدودیت رشد و مصادف شدن عملیات زراعی مانند تنک کردن و کنترل علفهای هرز با دوران بارندگی کرد.

نیاز کودی :

چنانچه چغندر قند بجای یونجه در زمین کاشته می شود و یونجه با شخم به زمین برگردانده شده ، ممکن است به کود ازته نیازی نباشد. اما در صورت کمبود ازت در خاک مقدار ۹۰ الی ۱۸۰ کیلوگرم در هکتار ازت به خاک اضافه می گردد که این مقدار در دو نوبت ( نوبت اول قبلاز کاشت و نوبت دوم در مرحله ۶ الی ۱۰ برگی شدن گیاه ) به زمین اضافه می گردد . در هر حال مصرف کود ازت در طی سه ماه آخر دوره رشد به هیچ وجه مجاز نیست. زیرا زیادی ازت خاک موجب افزایش ناخالصیهای ازته و املاح معدنی در عصاره می گردد و نیز موجب افزایش رشد رویشی و پایین آمدن میزان قند می شود . چغندر قند به ۹۰ الی ۱۸۰ کیلوگرم در هکتار کود فسفر و در نواحی مرطوب به ۱۰۰ الی ۲۰۰ کیلوگرام در هکتار کود پتاس نیاز دارد که این کودها قبل از کاشت به زمین داده می شوند.

روش کاشت :

کشت چغندر قند در شرایط دیم و نیز تحت آبیاری بارانی روی زمین مسطح و معمولا در شرایط آبیاری سطحی به صورت کافی تا عمق مناسبی از خاک برای بدست آوردن حداکثر عملکرد ضرورت دارد. اولین آبیاری چغندر قند را که قبل یا بلافاصله پس از کاشت انجام می شود ، به طور سنگین انجام می دهند. آبیاری دوم را به فاصله کوتاهی از آبیاری اول و بصورت سبک انجام می دهند تا سبز شدن سریعتر انجام بگیرد ، آبیاری های بعدی را تا زمان تکمیل عملیات تنک کردن محصول هنگامی انجام می دهند که حدود ۵۰ درصد رطوبت قابل استفاده تا عمق ۶۰ سانتیمتری مصرف شده باشد.  طی این آبیاریها خاک را تا همین عمق مرطوب می سازند و آبیاری های بعدی را به تدریج سنگین تر انجام می دهند. بطوریکه عمق مرطوب سازی خاک با فرارسیدن نیم دوم دوره رشد گیاه به حدود یک متر رسیده باشد این عمق آبیاری را می بایست تا اخر فصل رشد حفظ نمود . با نزدیک شدن به آخر فصل رشد لازم است به فواصل آبیاری افزوده شود. معمولا آخرین آبیاری را ۴ الی ۶ هفته فبل از برداشت انجام می دهند. چنانچه خاک سخت باشد یک نوبت آبیاری سبک برای گاو رو شدن خاک در زمان برداشت نیاز است.

مولفین :

بهزاد ادریسی ، محمد حسین عظیمی و کیهان خسروی

ویرایش فنی:

توسط تیم تخصصی کشتزار

کشتزار اين مقاله را براي اولين‌بار منتشر کرده‌است، لذا نقل مطلب بدون ذکر نام  و درج لينک فعّال ” کشتزار ” اخلاقي نيست و پیگرد قانونی دارد.

 “ کشتزار ” جامعترین و بروزترین پايگاه تخصصي آموزش های کشاورزي ، باغبانی و  فروشگاه آنلاين  بذر ، کود ،سم و ابزار آلات باغباني در ایران.