شپشک استرالیایی

نام علمی : Icerya purchasi maskell

شپشک استرالیایی حشره ای است با انتشار جهانی و پلی فاژ که علاوه بر انواع مرکبات به عده ای زیادی از درختان، گیاهان یکساله زراعی و غیرزراعی حمله می کند. این آفت که اصل آن از کشور ایتالیا می باشد همراه نهال های مرکبات از ایتالیا وارد ایران شده و اولین بار در سال ۱۳۰۲ و یا ۱۳۰۷ در باغ های بابل مشاهده گردیده است. این شپشک علاوه بر مرکبات روی گل ابریشم، افرا، گل طاووسی، آکاسیا، گل سرخ ، گوجه،انار و انجیر و بسیاری از گیاهان زینتی و غیر زینتی و جنگلی دیده می شود.

زیست شناسی

زمستان‌گذرانی آفت به صورت مراحل مختلف سنی روی میزبان‌های مختلف می‌باشد و سن دوم پورگی بیشترین جمعیت زمستان گذران را تشکیل می‌دهد. این آفت در سال سه نسل دارد. هر حشره ماده تا ۵۰۰ و حتی بیشتر تخم می گذارد. این آفت به برگ، میوه و شاخه های جوان و حتی شاخه های مسن حمله می کند و علاوه بر تغذیه از شیره گیاه میزبان شاخه و برگ آن را با ترشحات شیرین بدن خود آلوده می کند و در نتیجه محیط مناسب را برای رشد قارچ سیاه رنگی به نام دوده یا فوماژین فراهم می کند. قارچ دوده سطح برگ ها و شاخه ها را پوشانده و مانع تنفس گیاه و رسیدن نور به سطح آن می شود و بالاخره ضعف و خشک شدن قسمت های آلوده درخت را منجر می شود.

خسارت

این شپشک به برگ، میوه و شاخه های جوان و حتی شاخه های مسن حمله می کند و علاوه بر تغذیه از شیره گیاه میزبان شاخ و برگ آن را با ترشحات شیرین بدن خود آلوده می کند و در نتیجه محیط مساعدی را برای رشد قارچ دوده یا فوماژین فراهم می سازد. قارچ دوده سطح برگ و شاخه را پوشانده، مانع تنفس گیاه ورسیدن نور به سطح آن می شود و بالاخره باعث ضعف و خشک شدن قسمت های آلوده گیاه میزبان می شود.

روش های کنترل

عملی ترین راه از بین بردن ان استفاده از روش بیولوژیکی و به کار بردن کفشدوزک استرالیایی است نام علمی این کفشدوزک rodolia cardinalis می باشد.

ضمنا در بعضی کشور ها زنبور Trichogramma minutum پارازیت تخم شپشک استرالیایی می باشد.

هرس کردن قسمتهای داخلی تاج و حذف شاخه های متقاطع، روغن پاشی زمستانه با دوز ۱/۵در صد، سمپاشی تابستانه با دورسبان به نسبت ۲ در هزار همزمان با اوج حضور پوره های سن یک نسل اول و تلفیقی از روشهای مذکور.