گیاهان گوشتی :
گیاهان ساقه گوشتی
به نظر میرسد کاکتوس ها به خاطر شهرت و دسترسی شان از اولین گیاهان ساقه گوشتی مورد شناسایی توده مردم واقع گردیده اند. این امر از چنان بنیان مستحکمی برخوردار گردیده بود که با مشاهده به ویژه هر گیاه ساقه گوشتی از قبیل استاپلیاد یا اوفوربیا ، آنها را کاکتوس به حساب می آوردند. خانواده های آسکله پیاداسه و اوفوربیاسه ، هر دو حاوی گونه هایی هستند که به طور ظاهری شباهت به کاکتوس ها دارند. این گونه های به ظاهر شبیه ، دارای ساقه های ضخیم شده با برگهای ناقص یا کاهش یافته یا مخفی ، و در اوفوربیاسه بسیاری دارای خارهای آشکار می باشند.
از ۶ خانواده بزرگ ، آنهایی که به طور غالب ساقه گوشتی هستند عبارتند از :
۱ – اسکله پیاداسه (Asclepiadaceae)
۲ – کاکتاسه (Cactaceae)
۳ – اوفوربیاسه (Euphorbiaceae)
کائودیسی فورمس (Caudiciforms) :
در میان گروه گیاهان ساقه گوشتی گونه هایی وجود دارد که به این نام شهرت دارند. این گیاهان تشکیل ساقه های ضخیم ، گوشتی و یا ریشه هایی این چنین می دهند. کائودکس (caudex) یاارگان ذخیره آب در هر فصلی ضخیم تر گردیده و در بعضی گونه ها به قطر تا چند متر می رسد. رشد سالیانه آنها به طور معمول پیدایش ساقه ها یا پیچکهای علفی برگی است . این شاخ و برگ علفی غالبا گوشتی و یا آبدار نبوده و معمولا به مقدار زیاد تولید می گردد. بیشتر و یا همه این شاخ و برگ علفی در پایان فصل رشد خزان می شود. کائودکس می تواند به طور کامل زیر زمین باه و به صورت پیاز حقیقی ، پیاز توپر ، یا غده یا شبیه ریشه های کوکب ظاهر گردد. برخی از این کائودکس های زیر زمینی می توانند به طول ۲ متر یا تقریبا یک متر قطر و به وزن چندین کیلو گرم برسند. غالبا اعضا بیرون از خاک این گونه ها در زمان خواب گیاهی پژمرده شده و از بین می رود ، و منحصرا حضورشان را با باقیماندن قسمت جزیی از گیاه در بیرون از خاک به نمایش می گذارند. سایر گیاهان حاوی کائودیسی فورمس ، دارای تنه هایی هستند که تا اندازه ای در خاک قرار گرفته ، و شماری هم درختچه یا درختانی با تنه های ضخیم را تشکیل می دهند. خانواده های اصلی گیاهان گوشتی حاوی گونه های بی شمار کائودیسی فورمس شامل آسکله پیاداسه و اوفوربیاسه است.
گیاهان برگ گوشتی :
چنانچه ذکر گردید ارگان های ذخیره آب برخی از گونه های گیاهان گوشتی ، ساقه ها یا ریشه ها می باشد ، در حالی که در شماری از آنها برگهای گوشتی این وظیفه را بر عهده دارند.مثال های بارز آن گونه هایی است که حاوی جفت برگهای فاقد ساقه هستند. در هر صورت ، غالب گیاهان برگ گوشتی حاوی برگهای گوشتی می باشند ، که بر روی ساقه های به نوعی گوشتی باریک ظاهر می گردند. معمولی ترین طرز رشد در این گروه از گیاهان گوشتی حالت رزت برگهای گوشتی است. به هرحال ، بیشتر گونه های گیاهان گوشتی متشکل از جفت برگهایی است که تشکیل خوشه های کوچکی را می دهند ، که میتوان آنها را در خانواده مزم بریانتماسه (Mesembryanthemaceae ) مشاهدهنمود . از ۶ خانواده بزرگ گیاهان گوشتی ، آنهایی که عمدتا برگ گوشتی هستند عبارتند از :
۱ – آسفودلیاسه (Asphodeliaceae)
۲ – کراسولاسه (Crassulaceae)
۳ – مزم بریانتماسه (Mesembryanthemaceae)
متابولیسم گیاهان گوشتی :
گیاهان گوشتی ، علاوه بر دارا بودن اعضا و یا ارگان های متورم ذخیره کننده ، حاوی خصوصیات و یا کیفیتی دیگر هستندکه آنها را قادر به ذخیره آب می نماید. در برخی از خانواده های گیاهان قسمت سطحی گیاه به مقدار زیادی کاهش یافته ، یک تنه اسفنجی ساده که به نسبت حجمی کمترین سطح را در بر گرفته است. استومات ها ، یا منافذ کوچکی که از طریق آنها عمل تنفس اعمال می گردد ، در حد مینیموم برقرار می ماند. بیشتر گیاهان گوشتی اصلاح شده به متابولیسمی دست یافته اند که آنها را قادر به زندگی و رشد مطلوب در محیط های خشک می نماید . در گیاهان غیر گوشتی ، استومات ها بایستی در طول روز جهت اعمال فتوسنتز باز باشد. crassulacean acid metabolism موجب مسدود شدن استومات ها در طول روز گردیده و غذا هم فراهم می شود . در اثر ایجاد وقفه در تنفسشان در طول داغ ترین ساعات روز ، آنها تلفات آبشان را تقلیل می دهند. استومات ها دیگر بار در شب باز می شوند و دی اکسید کربن روز بعد را فراهم می نمایند.
ترجمه و تالیف :
مهندس حسین متقی
ویرایش فنی:
توسط تیم تخصصی کشتزار
کشتزار اين مقاله را براي اولين‌بار منتشر کرده‌است، لذا نقل مطلب بدون ذکر نام و درج لينک فعّال ” کشتزار ” اخلاقي نيست و پیگرد قانونی دارد.
“ کشتزار ” جامعترین و بروزترین پايگاه تخصصي آموزش های کشاورزي ، باغبانی و فروشگاه آنلاين بذر ، کود ،سم و ابزار آلات باغباني در ایران.
