توضیحات محصول

بذر بادام تلخ

بادام تلخ یا شیرین به عنوان پایه بذری مورد استفاده قرار می گیرند زیرا این پایه ها نسبت به خشکی ، خاکهای آهکی و کلرور آهن مقاوم بوده و طول عمر بیشتری دارند.از اواسط تا اواخر پاییز بذر بادام (تلخ، شیرین) را به صورت خطی و به فاصله ۱۵سانتی‌متر از لبه جوی‌ها در یک یا دو طرف پشته‌ها در چاله‌هایی به گودی ۷ تا۱۰ سانتی‌متر می‌کارند. مقدار بذر برای هرهکتار زمین خزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم و تعداد نهال تولید شده در این مقدار بذر حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار عدد می باشد.

گیاهشناسی

بادام Prunus amygdalus  (مترادف با P.dulcis)به خانواده  Rosaceae تعلق دارد و بومی مناطق گرم و خشک غرب قاره آسیا است. درختان بادام ۱۰-۴ متر ارتفاع می‌یابند و قطر تنه آنها حدود ۳۰ سانتیمتر میشود . ساقه های جوان در ابتدا سبز رنگ هستند و اگر در معرض نور مستقیم نیز قرار بگیرند ته مایه ای از رنگ ارغوانی نشان می‌دهند اما در سال دوم قهوه‌ای – خاکستری می‌شوند. برگها ۱۲٫۵-۷٫۵ سانتیمتر طول دارند و گلهایشان سفید – صورتی کم رنگ است.گلها ۵-۳ سانتیمتر قطر و پنج عدد گلبرگ دارند و قبل از ظهور برگها در ابتدای بهار شکوفا می شوند. از زمان شکوفا شدن گلها تا رسیدن میوه ۸-۶ ماه طول می‌کشد.درختان دو ساله بادام توانایی تولید میوه دارند و درخت شش ساله به حداکثر میزان باردهی خود می رسد. میزان محصول در بین انواع مختلف این درختان و همچنین شرایط نگهداری بین ۲-۱ تن در هکتار (میوه با پوست) متغیر است. درختان بادام به شکل میانگین ۲۵-۲۰ سال عمر می‌کنند.

  نیازهای محیطی

آبیاری

 اگرچه درختان بادام ، خشکی را تا حد قابل قبولی تحمل می کنند و کاشت این گیاه در برخی مناطق به شکل دیم انجام می شود اما به منظور تولید میوه مناسب و با کیفیت آبیاری این درختان در مکانهایی که تابستانهای خشک و بدون باران دارند ضروری است  با انجام این کار میزان محصول ۴-۳ برابر می‌شود. در طی آبیاری نباید برگهای گیاه مرطوب و خیس شود زیرا این مسئله به شیوع بیماری های قارچی منجر می شود. از آنجایی که تحمل این گیاه نسبت به خشکی خاک خوب است می توان در طی تابستان حداکثر هر سه هفته یکبار نسبت به آبیاری درختان بادام اقدام کرد البته توجه داشته باشید که هر مقدار تابستان گرم تر باشد اگر فاصله آبیاری نیز کوتاهتر باشد کیفیت و کمیت میوه های بادام افزایش می‌یابد. کمبود آب به همراه گرمای هوا می تواند موجب چسبیدن مغز بادام به قسمت چوبی بیرونی میوه شود و این مسئله بیرون آوردن مغز از میوه را مشکل می کند. به هر حال حتما اجازه دهید که سطح خاک در بین دو آبیاری خشک شود. مرطوب بودن همیشکی سطح خاک موجب زرد شدن و ریزش برگها و سپس زوال و از بین رفتن تمامی درخت خواهد شد.

نور

درختان بادام را باید در مکانی با نور کامل آفتاب یعنی حداقل ۸-۶ ساعت نور مستقیم آفتاب کشت کرد. همچنین آفتاب مستقیم و زودهنگام در صبح هنگام به عدم رشد و شیوع بیماری های قارچی در این گیاهان کمک می کند. عدم وجود نور کافی و سایه بودن مکان کاشت موجب عدم رشد و شکل گیری میوه  و یا ریزش گلها و میوه های جوان می شود.

دما

درختان بادام در مناطقی که دارای تابستانهایی گرم و خشک و زمستانهای ملایم بوده بهترین رشد را دارند. نیاز سرمایی این درختان در طی فصل رکود کم است و در حدود ۴۰۰-۱۰۰ ساعت به دمای زیر ۷ درجه سانتیگراد نیاز دارند بادام اصولا به مناطق معتدل گرم تعلق دارد و به همین دلیل به سرماهای شدید زمستانی و یا سرماهای دیررس بهاره حساس است. گیاه بادام در اوج رکود خود می تواند سرما را تا حدود ۲۲- درجه تحمل کند اما مشکل اصلی، وجود سرمای دیررس در ابتدای فصل بهار است . به طور کل گلهای درختان بادام در ابتدای بهار زود شکوفا می‌شوند و وجود  سرمای دیررس در ابتدای بهار موجب ریزش گلهای این درخت می شوند. البته انواع دیررسی از این درختان وجود دارند که به دلیل گلدهی دیرتر و دیرهنگام نسبت به انواع معمولی، کمتر از این مسئله آسیب می بینند اما این به معنی حساسیت کمتر آنان در برابر سرما نیست. فقط چون بعد از گذشت خطر سرمای دیررس ابتدای بهار گلدهی دارند، گلهایشان در معرض این سرما قرار نمیگیرد و از بین نمی‌رود. البته در مناطق نیمه گرمسیری که نیاز سرمایی این درختان در طی زمستان نیز برطرف نمی شود این گیاه عملکرد خوبی ندارد و گل و میوه چندانی تولید نمی کند.

خاک

 بادام خاکهای  نسبتا سبک با زهکش خوب و مناسب را می پسندد و خشکی خاک را نسبتا خوب تحمل می کند. خاکهای مرطوب یکی از دلایل زوال و از بین رفتن این درختان هستند . همچنین این درختان نسبت به شوری خاک مقاومت خوبی ندارند بنابراین مناسب کاشت در مناطق ساحلی نیستند و کوددهی آنان نیز باید به صورتی انجام شود که عناصر و املاح اضافی در خاک جمع نشوند. در مورد فاصله کاشت نیز اگر از پایه های بذری (معمولی) بادام استفاده شود فاصله مناسب درختان از یکدیگر ۷-۵ متر است که در این صورت در حدود حداقل ۲۵۰ درخت در هر هکتار می توان کاشت البته این فاصله مربوط به زمانی است که آبیاری این گیاهان به خوبی و به شکل مناسب انجام شود در شیوه کشت دیم که این درختان آبیاری چندانی نمی شوند تراکم گیاهان بادام در هر هکتار بسیار بسیار کمتر و در حدود ۶۰-۵۰ درخت در هر هکتار است  .به منظور کوددهی و برای کاربران خانگی و یا افرادی که چند عدد درخت بادام دارند کودهایی همانند فرمول ۱۲-۱۲-۱۲ به میزان ۲۴۰ گرم برای هر درخت در طی سال که به شکل تدریجی در طی فصل رشد به گیاه داده می شود. همچنین در فصل بهار و با شروع رشد می توان لایه ای به ضخامت ۷ سانتیمتر از خاک برگ بر روی سطح خاک پخش کرد. البته درباغات تجاری بادام و برای کوددهی به نحو دیگری عمل می شود در این باغات ابتدا به شکل حرفه ای بافت خاک و اسیدیته و میزان مواد غذایی در خاک و یا بافتهای گیاهی با روشهای آزمایشگاهی تامین می شود و سپس با توجه به کمبودهای موجود برنامه کوددهی مشخص می شود. مثلا در باغ بادام موجود در کشور اسپانیا برای خاکی سبک تا میانه با اسیدیته بین ۸-۶ و میزان آبیاری ۳۰۰۰ مترمکعب در هر هکتار و تراکم ۱۹۰-۱۲۰ عدد درخت در هر هکتار میزان ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن ، ۶۰ کیلو گرم فسفر ، ۲۰۰ کیلوگرم پتاسیم و ۳۰ کیلوگرم اکسید منگنز  مورد نیاز این درختان است تا ۳٫۵ تن در هکتار میوه بادام بدست آید. این اعداد نیازهای درخت را مطرح می کند و برای اینکه این مقدار از عناصر در اختیار گیاه قرار گیرد  این کودها را در این باغ به شکل سالانه مصرف می کنند: ۴۳۶ کیلوگرم در هکتار فرمول ۴۶-۰-۱۳ (نیترات پتاسیم)، ۹۹ کیلوگرم در هکتار فرمول ۰-۶۱-۰  (مونو فسفات آمونیم)، ۵۴ کیلوگرم در هکتار فرمول ۰-۰-۳۴ (نیترات آمونیم) ، ۱۸۹ کیلوگرم در هکتار فرمول ۱۵٫۸-۰-۰-۱۰٫۸ (نیترات منگنز)  لازم به یاد آوری است که تراکم درختان در این باغ ۱۹۰-۱۲۰ عدد در هر هکتار است و حدود ۳٫۵ تن در هکتار میوه بدست می آید.

تکثیر

از میوه این گیاه می توان برای تکثیر آن استفاده کرد. البته هسته (مغز) بادام باید خام باشد و فراوری نشده باشد یعنی حرارت ندیده باشد و تازه باشد. ابتدا بادام ها را که پوشش چوبی دارند  در ظرف از آب برای ۱۲ ساعت قرار دهید. سپس در نوک پوسته چوبی بذر ترک ایجاد کنید . سپس آنها را به مدت ۶ هفته در دمای ۴-۱ درجه و میان خاک اره یا پیت موس و یا سایر مواد مشابه که کمی رطوبت را در خود حفظ می کنند قرار دهید . این مدت زمان رکود و استراحت بذر بادام را از بین می برد بعد از این مدت می توان بذرها را کاشت . عمق مناسب کاشت حدود ۷ سانتیمتر است و بذرها را طوری بکارید که نوک آن به سمت بالا قرار بگیرند. برای مخلوط کاشت نیز می توان از خاک برگ +شن استفاده کرد. گلدان حاوی بذرها را در مکانی با گرمای ۲۴-۱۸ درجه سانتیگراد  و روشن قرار دهید  بادام را می توان توسط قلمه گیری نیز تکثیر کرد که در این روش قلمه های چوب سبز (قلمه چوب نرم) پیشنهاد می شود. قلمه ها به طول ۱۵ در بهار و یا اوایل تابستان از ساقه هایی که حاصل رشد جدید در همان سال هستند تهیه می شوند . برگهای موجود در ۱۰ سانتیمتری پایین قلمه حذف می‌شوند و در صورت استفاده کردن از پودرهای ریشه زایی قبل از کاشت قلمه ها در بستر کشت، احتمال ریشه زایی نیز بیشتر خواهد شد. از مخلوط شن نسبتا درشت +پیت موس می توان استفاده کرد. این مخلوط را به خوبی باید خیس کرد و بعد از خروج آب اضافی برای کاشت قلمه ها استفاده کرد. بعد از کاشت قلمه ها بر روی آنان کیسه پلاستیکی شفافی قرار می دهیم و ظرف حاوی قلمه ها را در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار می دهیم . ریشه زایی می تواند حدود ۶ هفته طول بکشد. همچنین در طی این مدت اگر هفته ای یک مرتبه قلمه ها و سطح خاک را با یک قارچکش با عملکرد وسیع همانند بنومیل یا کاپتان اسپری کنیم احتمال شیوع بیماری های قارچی نیز کاهش می یابد. پیوند زنی روش دیگر تکثیر این گیاهان است که در طی آن پیوندک از درختانی با عملکرد مناسب در تولید میوه و کیفیت بالای میوه انتخاب می شوند و بر روی پایه های مختلف پیوند زده می شوند. بجز بادام، پیوندکهای بادام را می توان بر روی پایه های درختانی همانند هلو، آلو و زردآلود نیز پیوند زد و انتخاب این پایه ها نیز بستگی به شرایط منطقه و آب و هوایی دارد. مثلا  پایه های هلو در خاک های نیمه مرطوب اما سبک با زهکش خوب مناسب است و بخصوص اگر مشکل فعالیت نماتد وجود داشته باشد (بخصوص رقم نماگارد از بین پایه های هلو) استفاده می شود و موجب پاکوتاه کردن بادام و البته کاهش عمر آن می‌شود. در خاکهایی که مرطوب هستند می توان از پایه آلو استفاده کرد. اگرچه از زردآلود نیز به عنوان پایه برای بادام استفاده می شود اما احتمال ناسازگاری بین این دو و از بین رفتن درخت پیوندی وجود دارد. عمل پیوند معمولا اوایل تابستان انجام می‌شود و روش پیوند سپری یکی از متداولترین روشها است و مکان پیوند زنی روی تنه درخت نیز حدود ۷۰-۵۰ سانتیمتر از سطح خاک فاصله دارد