توضیحات محصول

بذر درخت گلابی

گیاهشناسی

درختی است گلدار از خانواده گل سرخیان ، دارای حدود ۳۰ گونه می باشد . گلابی معمولی یا اروپایی از گونه communis کشیده بوده و دارای دانه های سنگین است. بلندی درخت ۲۰ تا ۳۰ متر و بر روی تنه و شاخه های آن پوستی ضخیم با ترک های طولی کشیده شده است. برگ های آن نازک همراه با دمبرگ بلند هستند. گلبرگ ها به رنگ سفید تا صورتی روشن و میوه آن کروی کشیده بوده و به آب و هوای گرم و مرطوب در بهار حساس است و درگیر بیماری های گیاهی از قبیل : شانکر و کپک سیاه و زخم و کپک پودری می شود و مورد هجوم شپش و بید قرار می گیرد.گلهای گلابی همزمان با برگها ظاهر می شوند و گلهای سفید رنگ آن  به قطر ۴-۲ سانتیمتر و ۵ عدد گلبرگ  در مجموعه هایی ۸-۷ تایی شکوفا می شوند. گل آذین گلابی از نوع دیهیم است و مکان شکل گیری گلها نیز در ساقه های دو ساله است که این ساقه های دو ساله اصطلاحا سیخک spur نامیده می شوند و اکثرا در نوک آنان گلها شکل می‌گیرند. اکثر نمونه ها و ارقام گلابی درختانی خود عقیم و دگر بارور هستند به بیان ساده تر گرده های یک گل توانایی باروری مادگی گلهای همان درخت را ندارند بنابراین لازم است که برای محصول دهی مناسب دو یا چند رقم مختلف گلابی در کنار هم کاشته شوند تا محصول مناسبی بدست آید و با کاشت تنها یک درخت گلابی محصول خوبی عایدمان نخواهد شد. شکل میوه های گلابی نیز در گونه های مختلف این گیاه متافوت است و شکل گرد و سیب مانند تا شکل گلابی شکل معمولی آن مشاهده شده است.شکل و رنگ میوه و زمان رسیدن میوه تفاوتهایی با هم دارند . P.communis که با نام عمومی گلابی اروپایی شناخته می شود متداولترین گونه این گیاه در کشت و پرورش است.P. pyrifolia با نام گلابی آسیایی (چینی) شناخته می شود که میوه هایی تا حدودی گرد و شبیه سیب دارد و به همین دلیل گاهی با نام گلابی سیب شکل نیز معرفی می شودP.serotina با نام گلابی شرقی شناخته می شود.P.ussuriensis که بومی سیبریه است و با نام گلابی سیبریایی شناخته می شود که میوه هایی بدون مزه تولید می کند و بیشتر در مبحث پیوند زنی گلابی ها و به عنوان پایه کاربرد دارد.

شرایط محیطی

آبیاری

 سال اول پس از کاشت می بایست آبیاری درخت جوان با نظم و ترتیب و به شکل عمیق انجام شود تا سیستم ریشه به خوبی گسترده و مستقر شود. بنابراین در طی فصل رشد هر هفته دو بار می توان نسبت به آبیاری این درختان اقدام کرد. آبیاری درختان بالغ را می توان با فواصل بیشتری انجام داد. آبیاری بیش از اندازه و ماندگاری رطوبت در خاک موجب زرد شدن برگها و ریزش آنان و پوسیدگی طوقه این گیاه خواهدشد از طرفی آبیاری نامناسب و کم گیاه نیز موجب خشکی نوک و حاشیه برگها ، پژمردگی عمومی گیاه ، ریزش غنچه ها و عدم شکل گیری میوه و یا ریزش میوه ها در مراحل اولیه رشد می شود.

نور

نور عامل بسیار مهمی در رشد و گلدهی درختان گلابی است این درختان را باید جایی کاشت که به خوبی در تمام روز از نور مستقیم آفتاب بهره مند باشند. کمبود نور از جمله دلایل عدم شکل گیری جوانه گل و یا ریزش غنچه های گل در این درختان است.

دما

 درختان گلابی در تحمل سرمای زمستان به شکل متفاوتی عمل می کنند به نحوی که گونه های مختلف این درختان سرما را بین ۲۵- الی ۴۰- را می توانند تحمل کنند . جوانه های گلابی در حدود ۱۵۰۰-۶۰۰ ساعت دمای زیر ۷ درجه سانتیگراد نیاز دارند تا در بهار سال بعد بتوانند باز شوند و باردهی داشته باشند . به همین دلیل در مناطق گرمسیری و یا نیمه گرمسیری این گیاه قابل کشت نیست زیرا به دلیل عدم وجود چنین سرمایی، نیاز سرمایی درختان گلابی برطرف نمی شود و آنها قادر به تولید جوانه گل و میوه نخواهند بود. وجود تابستنهای گرم و بدون باران در کمترل بیماری آتشک Fire blight که از بیماری های مهم گلابی است تاثیر مثبت دارد.

خاک

درختان گلابی خاکی با زهکش مناسب را نیاز دارند و خاک های سنگین و رسی که رطوبت را در خود نگه می دارد برای آنان مناسب نیست با این وجود در مقایسه با سایر درختان میوه ، درختان گلابی بیش از دیگران شرایط نامساعد زهکش خاک را تحمل می کنند اما اگر انتظار عملکرد مناسب از این درختان را داریم بهتر است خاکی با زهکش مناسب در اختیار آن قرار دهیم . مثلا زمانی که قصد کاشت درخت گلابی را در باغ یا باغچه منزلتان دارید بهتر است که تا عمق حدود ۱ متر خاک باغچه را با حدود ۲۰-۱۰٪ شن (ذرات شن ۲-۱ میلیمتر باشد و ماسه بادی برای این کار مناسب نیست) مخلوط کنیم  تا زهکش مناسب برای اکثر ریشه های فعالی این گیاه ایجاد می شود. همچنین اگر خاک بسیار شنی و سبک و سنگلاخ است از پایه های زالزالک می توان برای درختان گلابی استفاده کرد. فاصله مناسب کاشت بر روی پایه های معمولی گلابی که درختانی با تاج گسترده دارند حدود ۸-۷ متر است و برای درختان پاکوتاه (همانند آنهایی که بر روی پایه به قرار دارند)  ۴-۳ متر می باشد. برای کوددهی این درختان در محیط خانگی می توان از کود کامل با فرمول۱۰-۱۰-۱۰ یا  ۱۳-۱۳-۱۳ و یا فرمولهای مشابه  استفاده می‌شود .برای درخت جوانی که به تازگی کاشته شده است  ۱۱۵ گرم از این کود را در اطراف تنه درخت البته با فاصله حدود ۱۵ سانتیمتری از تنه اصلی روی خاک بدهید. سپس این درختان جوان را هر ماه یک مرتبه با ۶۰-۵۰ کود تا اواسط تابستان می توان کوددهی کرد. برای سال بعد از کاشت و تا سن چهار سالگی درخت می توان به ازا هر سال سن از ۱۱۵ گرم  کود به میزان قبلی اضافه کرد.  سپس برای درختان بالغ ترو بزرگتر از ۴ سال سن میزان کود را به شکل ثابت ۴۶۰ گرم کود در بهار در نظر گرفت. همچنین برخی از پرورش دهندگان که از فرمول  ۱۰-۱۰-۱۰ استفاده می کنند میزان کود را از همان ابتدای کاشت بر اساس سن درخت محاسبه می کنند یعنی برای هر درخت و به ازاع هر سال سن درخت از یک استکان کود استفاده می کنند و حداکثر میزان کود را نیز حدود ۲٫۷ کیلو گرم  برای درختان کاملا بالغ  در نظر می گیرند. یعنی وقتی سن درخت به ۱۲ سال رسید تا آخر عمر این درخت از همان ۲٫۷ کیلوگرم  کود استفاده می شود و دیگر با افزایش سن درخت به میزان کود اضافه نمی کنند . همچنین این پرورش دهندگان کود مصرفی را به دو قسمت تقسیم می کنند .نصف این میزان را در ابتدای شروع فصل رشد و نصف دیگر را زمانی که میوه ها شکل گرفتند به درخت میدهند و البته اگر درخت ضعیف است و میوه نمی دهد از این قسمت دوم کوددهی صرفه نظر می کنند.

تکثیر

کاشت بذر گلابی امکان پذیر است اما توجه کنید که اولا چنین درختی دیر میوه می دهد و همچنین خصوصیات و کیفیت میوه آن ممکن است تفاوت زیادی با گیاه مادری داشته باشد و نظر شما را برآورده نکند. معمولا از کاشت بذر (و البته کاشت قلمه) برای تولید پایه های بذری و استفاده از آنان در برنامه های پیوند زنی درختان گلابی استفاده می شود. بذر را از داخل میوه بیرون آورده می شود و شسته می شود تا تمامی باقیمانده میوه از روی آن پاک شود. برای حدود ۱۲ هفته می بایست بذرها در میان خاک اره و یا پیت موس مرطوب در دمای ۴-۲ درجه قرار بگیرند تا نیاز سرمایی آنان برطرف شود. بذرها را می توان در مخلوطی از خاک برگ+شن و در عمق حدود ۱٫۵ سانتیمتری کاشت و در مکانی روشن با دمای حدود ۲۰ درجه قرار داد و زمانی که به ارتفاع ۱۰ سانتیمتری رسیدند نسبت به جابه جایی گیاهان جوان و کاشت در گلدان بزرگتر اقدام کرد.گلابی را می توان از طریق قلمه گیری و کاشت قلمه ها نیز تکثیر کرد . معمولا از قلمه چوب سخت و رسیده استفاده می شود. طول قلمه ها را ۳۰-۲۰ سانتمیتر در نظر می گیرند و از قسمت انتهایی ساقه یکساله آنرا تهیه می کنند. از ساقه های قدیمی تر نیز می توان استفاده کرد اما هر مقدار ساقه جوان تر باشد احتمال ریشه زایی نیز بیشتر است. زخم کردن پوست ته قلمه و یا استفاده از هورمونهای ریش زایی از جمله راهکارهای افزایش احتمال ریشه زنی قلمه ها است. برای کاشت قلمه ها از مخلوط های متفاوتی می توان استفاده کرد. به عنوان مثال از مخلوط پیت موس+خاک برگ به نسبت مساوی و یا ۶ قسمت پیت موس +یک قسمت پرلایت برای کاشت مناسب هستند قبل از کاشت قلمه ها مخلوط کاشت را به خوبی خیس کنید و بعد از گذشت نیم ساعت و خروج آب اضافی نسبت به کاشت قلمه ها قادام کنید. یک سوم طول قلمه در زیر خاک قرار بگیرد. دمای مناسب ریشه زایی ۲۱-۱۸ درجه سانتیگراد است و غبارپاشی به میزان دو بار در روز و یا کشیدن پلاستیک بر روی قلمه ها به حفظ رطوبت در اطراف قلمه ها و ریشه زایی کمک می کند. ریشه زایی حدود ۴ هفته طول می کشد. روش پیوند روش متداول تکثیر این گیاه است. از شیوه های مختلفی در پیوند زنی می توان استفاده کرد که معمولی ترین آنان روش پیوند شکمی است که در اواخر تابستان اجرا می شود. روش دیگر پیوند زنی پیوند زبانه ای است که این روش بخصوص در گلابی های آسیایی کاربرد دارد و نتایج خوبی بدست می آید. در روش پیوند زنی  پیوندک را از درختانی که خصوصیات مناسبی در کیفیت و کمیت میوه دهی دارند تهیه می کنند اما پایه را می توان از بین درختان گلابی (که از طریق کاشت بذر و یا قلمه بدست آمده اند) درختان به (برای خاکهایی با زهکش خوب، این پایه موجب پاکوتاه شدن درخت می شود) ، پایه زالزالک (برای خاکهای شنی و سنگلاخی) انتخاب کرد. در بین گونه های مختلف درختان گلابی از گونه های متفاوتی با توجه به شرایط محیطی می توان به عنوان پایه استفادهع کرد مثلا پایه های بذری گلابی مناسب خاکهایی است که بافتی ریز دارند و از نظر زهکش شرایط چندان مناسبی ندارند. P.ussuriensis (گلابی سیبریایی) و P.communis (گلابی اروپایی )نسبت به سرما مقاومت تر از سایر پایه ها هستند بنابراین در مناطقی که احتمال سرمای شدید زسمتانی وجود دارد بیشتر استفاده می شوند  . P.pyrifolia (گلابی شنی ژاپنی) و همچنین  P.fauriei ( گلابی نخودی کره ای) همانند پایه به موجب پاکوتاه شدن و کوتاهی قامت درخت پیوندی می شوند. در مورد درخت به به این نکته توجه کنید که برخی ارقام گلابی همانند بارتلت و یا ویلیامز نسبت به پایه به ناسازگاری نشان می دهند و از بین می روند اما روشی وجود دارد که جلوی این مشکل را می گیرند بدین صورت که هنگام پیوند زنی از  یک میان پایه از نمونه های گلابی  اولدهم Old homeو یا هاردی Hardy این مشکل برطرف می شود یعنی ابتدا پایه به است بعد این میان پایه قرار میگیرد و روی این میان پایه پیوندکهای گلابی های انواع بارتلت و یا ویلیامز قرار میگیرند . نوع پایه روی کیفیت و طعم گلابی ها نیز موثر است به عنوان مثال اگر از پایه به استفاده کنیم میوه کمی نرم میشود و شیرین تر.