کرم گلوگاه انار
نام علمی: Spectrobates ceratoniae Zeller
درخت اناردارای تعداد معدودی آفت می باشد که مهمترین آن کرم گلوگاه انار است که همه ساله خسارت زیادیرا به محصول انار و باغداران وارد می اورد و خسارت آن در بعضی سالها به بیش از ۵۰ درصد محصول نیز میرسد. این حشره از جمله آفاتی است که از سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۱ به بعد اهمیت اقتصادی آن پی برده شده است.
خسارت
لارو آفت در اثر تغذیه از قسمت درون انار و نیز تغذیه از دانه ها و سطح درونی پوست میوه تولید کانال لاروی کرده و همین موضوع سبب می شود که بر روی پوست انار لکه های قهوه ای رنگی در اطراف گلوگاه انار ایجاد می شود و ایجاد لهیدگی و گندیدگی بعدی نموده که همین موضوع باعث ریزش تعداد زیادی از میوه های انار می گردد. وقتی میوه های آلوده با آفت باز می شوند قارچ فوماژین ازین قسمت زیاد می شود و در بین واریته های مختلف انار واریته بریت که دارای پوست نازکتر و بامزه ترش و شیرین می باشد و نسبتا زودرس است بیشتر موردحمله قرار می گیرد. انار اتابکی که دارای پوست ضخیم می باشد طبق گزارش اقتدار این انار از شیرازدر دو مرتبه گل می دهد: یکی در اوایل فروردین و دیگری اواخر خرداد و به عبارت دیگر اول و آخر بهار میوه هایی که از گل اول به وجود می آید محل خوبی برای تخمگذاری پروانه های نسل زمستانه بوده و از این رو در سالهای طغیانی تعداد بسیار زیادی از آنها آلوده و از بین خواهند رفت.
زیست شناسی
این افت زمستان را به صورت لارو در انارهای آلوده که در زیر درختان ریخته اند و یا بر روی درختان مانده اند و یا در انبارها ذخیره شده اند می گذرانند. بسته به درجه حرارت بهار معمولا در خرداد ماه یعنی زمانی که میوه درختان انار به بزرگی یک لیمو ترش می رسد پروانه از پوسته انار آلوده خارج و بعد از ۲ تا ۴ روز درون تاج انار بین برچه ها تخمریزی می کندو تخمگذاری در دستجات۴ تا ۸ عددی و همچنین انفرادی صورت می گیرد. هر حشره ماده ۲۰تا ۲۵ تخم می گذارد.
روش های کنترل
الف) مکانیکی
۱٫جمع آوری انارهای پوسیده محتوی لارو باقیمانده بر روی درختان و یا ریخته شده در زیر درختان و سوزندان، چال کردن و خاک دادن روی آنها
۲٫اجرای عملیات زراعی ازقبیل شخم بین درختان و ازبین بردن علف های هرز و یخاب زمستانی
۳٫با توجه به اینکه این آفت چند نسلی است کاهش ذخیره زمستانگذران آفت بر روی نسل اول تاثیر خوبی دارد ولی در نسلهای بعدی جمعیت آن بالا می رود. بنابراین چنانچه این آفت چند نسلی است کاهش ذخیره زمستان گذران آفت بر روی نسل اول تاثیر خوبی دارد ولی در نسل های بعدی جمعیت ان بالا می رود. بنابراین چنانچه جمع آوری انارهای آلوده حتی الامکان در نسل اول نیز ادامه یابد نتیجه بهتری حاصل می شود.
۴٫ تنظیم میزان آبیاری: زیرا آلودگی میوه با افزایش دور آبیاری که منجر به ترکیدگی میوه ها می شود ارتباط مستقیم دارد.
ب)شیمیایی: از آنجا که این آفت تخمهای خود را غالبا در گلوگاه انار و در لابلای پرچمها قرار می دهند و لاروها از همین محل وارد می شوند. مبارزه شیمیایی با این آفت خالی از اشکال نیست. به نظر می رسد که کنترل شیمیایی با گوزاتیون ۲۰ درصد،دیازینون و یا سوین ۸۷ درصد از اوایل تیرماه به بعد حداقل سه بار به فاصله ۲۰ روز در صورتیکه سابقه خسارت شدید وجود داشته باشد موثر واقع می شود. ولی می توان با تعیین دقیق تعداد نسل در هر منطقه و مصادف با ظهور نسلها از تعداد سمپاشی ها کاست و نتایج موثرتری به دست آورد.
ج)بیولوژیکی:مبارزه بیولوژیک از طریق تولید و رهاسازی زنبور پارازیتوئید تریکوگراما
بايد اين واقعيت را پذيرفت كه كرم گلوگاه قسمتي از باغداري انار است. حذف كامل اين آفت ناممكن است و تنها با اعتنا به توصيه هاي پيش گفته ميتوان كميت خسارات ناشي از اين آفت را كنترل كرد. انتخاب واريته هاي برتر معرفي شده در همين سايت براي احداث و اصلاح باغات اولين اقدام موثر در راستاي كنترل اين آفت ميباشد. نسبت به ساير واريته ها از اين ارقام درصد خسارت كمتري گزارش شده است،
مثلا آلك شيرين ساوه علي رقم بازار پسندي رقمي حساس به اين آفت در مقايسه با رقم ملس ساوه ميباشد. پس در همان بدو امر واريته مناسبي را براي احداث باغ انار انتخاب كنيد. موضوع مبارزه با آفات را از همان بدو احداث باغ انار بعنوان يكي از مسائل جاري در باغداري انار تلقي كرده و برنامه ريزي روشن و زمانبندي شده اي را براي آن تعريف نمائيد.
اگر بدنبال توليد محصول صادراتي هستيد بدانيد حد مقبول آلودگي در تجارت انار زير ۳% ميباشد، از اينرو تميز كردن تاج انار و حذف پرچمهاي آلوده از تخم شپره و شفيره هاي كامل نشده كرم گلوگاه از ضروريات محصول صادراتي ميباشد. توجه داشته باشيد حذف پرچمها و پاك بودن تاج انار از مقررات صادرات انار ميباشد پس بهتر است اين هزينه را در جاي خود و در زمان خشك شدن پرچمها در اواخر بهار به انجام رسانيد.
