| نام فارسی | پیچ اناری |
| نام لاتین | Trumpet vine, Trumpet creeper |
| نام علمی | Campsis spp |
| خانواده | Bignoniaceae |
گیاهشناسی:
تنها دارای دو گونه است که یکی بومی آمریکای شمالی و گونه دیگر بومی چین است. هر دو گونه به اقلیم های گرم سازگار هستند و در مناطق معتدل سرما را تا ۵- درجه سانتیگراد تحمل می کنند. درختچه ای رونده یا خزنده و خزان شونده است. برگ های مرکب از ۷ الی ۹ برگچه تخم مرغی، دندانه دار و براق با رگبرگ های زبر هستند. گل های نر و ماده، نامنظم و شیپوری شکل، با ۵ گلبرگ گرد به طول ۵ تا ۹ سانتی متر می باشند که ۶ تا ۱۲ عدد آن بصورت گل آذین خوشه ای و در انتهای شاخه های یکساله جوان ظاهر می شوند و در تمام فصل تابستان با رنگ قرمز متمایل به نارنجی خود زیبایی خاصی به محیط می بخشند. در خوزستان گلدهی دو بار در سال، بصورت بهاره و پاییزه است و هر بار بسته به شرایط آب و هوایی۵/۱ الی ۲ ماه در بهار و یک بار در پاییز گل می دهد. سرما گلدهی را محدود می کند. گل های بهار در تابستان و گل های پاییز در آذر ماه تبدیل به میوه می شوند که میوه های تابستانه بذر کمتر دارند و کشیده تر از میوه های پاییزه هستند. در ترکیب با رزهای رونده می توانند پوشش زیبایی را روی دیوار ایجاد کنند.
گلها و میوه ها:
پیچ اناری خزانپذیر است و برگهای آن مرکب هستند یعنی هر برگ از دسته ای برگچه به تعداد ۷ و ۹ و یا ۱۱ عدد تشکیل شده است و شکوفایی گلهای شیپوری شکل آن که به رنگهای گرم همانند نارنجی و قرمز و زرد زینت بخش این گیاه هستند، دلیل اصلی نگهداری و پرورش آن می باشد . زمان گلدهی این گیاه از اواخر بهار الی پاییز است و برخی از گونه ها نیز تا فرارسیدن سرمای اول زمستان به گلدهی خود ادامه می دهند.امکان شکل گیری میوه های این گیاه که همانند غلاف هستند وجود دارد. بذرها در داخل میوه ها قرار دارند و پیج اناری دو گونه اصلی دارد و برخی از نمونه ها نیز نتیجه دو رگه گیری بین این دو گونه می باشند از اسامی عمومی و انگلیسی این گیاه می توان به Trumpet vine و Trumpet creeper اشاره کرد. کلمه Trumpet به معنی شیپور است که اشاره به شکل شیپور مانند گلهای این گیاه دارد. توجه داشته باشید که تماس این گیاه با پوست برخی از افراد می تواند منجحر به قرمزی و خارش شود.
نیازها:
آبیاری:
پیچ اناری تا حدودی به خشکی خاک مقاوم است ، اما گیاهان جوان و تازه کاشته شده و یا نمونه هایی که در گلدان کاشته شده اند نیاز به آبیاری منظم دارد. بنابراین برای گیاهان بالغی که در خاک باغچه کاشته اید(گیاهان ۳ سال به بالا) سطح خاک را بررسی کنید و زمانی که سطح خاک تا عمق حدود ۲-۱ سانتیمتری رطوبت خود را از دست داده بود گیاه را آبیاری کنید. اما در مورد گیاهان جوان تر و تازه کشت شده و گیاهان گلدانی، زمانی که سطح خاک تا حدودی رطوبت خود را از دست داده بود و در حال خشک شدن است آبیاری را انجام دهید. خشکی کشیدن این گیاه منجر به سوختگی نوک و حاشیه برگها، ریزش غنچه های گل و عدم شکل گیری گلها می شود.
نور:
به مکانی با نور مستقیم آفتاب نیاز دارد. در مکانهای سایه برگها به خوبی رشد می کنند اما گیاه گل نمی دهد و نور مستقیم برای گلدهی این گیاه ضروری است.
دما:
اگرچه این گیاه به سرما مقاوم است اما وزش همیشگی بادهای سرد زمستانه در طی زمستان می توان به شاخه های آن آسیب برساند. بنابراین ، اگر در منطقه شما چنین شرایطی وجود دارد (وزش بادهای سرد زمستانه برای مدت طولانی) بهتر است که قسمت های هوایی را با کمک پوششهایی مانند کیسه های کنفی (کیسه گونی) محافظت کنید. گرمای هوا نیز مشکلی برای این گیاه ایجاد نمی کند. البته گلدهی این گیاه با گرم شدن بیش از اندازه هوا کاهش می یابد اما گیاه از بین نمی رود. در روزهای بسیار گرم تابستان با آبیاری منظم و جلوگیری از خشکی کشیدن گیاه می توان به تحمل گرما کمک کرد.
خاک:
این گیاه در انواع خاکها رشد می کند. اما خاک با بافت متوسط را ترجیح می دهد. برخی از نمونه ها را می توان در گلدان کاشت که در این صورت می توان از خاکی همانند مخلوط خاک معمولی باغچه + خاک برگ به همراه مقداری پرلیت و یا شن به منظور بهبود شرایط زهکش استفاده کرد. برای کوددهی می توان از کودهای کامل با فرمولی ملایم استفاده کرد.
هرس:
گلهای این گیاه بر روی شاخه های جوان شکل می گیرد و شکوفا می شود ، بنابراین بهتر است که هرس آنرا از پاییز تا اوایل بهار انجام دهیم. شاخه های خشکیده و شکسته را باید از نزدیکی سطح خاک قطع کرد. شاخه های مسن که دیگر نقشی در گلدهی ندارند را باید طوری قطع کرد که ۳-۲ جوانه بر روی آن باقی بماند و آنرا از نزدیکی سطح خاک قطع کرد. همچنین این گیاه پاجوشهای فراوانی تولید می کند که اگر بخواهیم رشد آنرا محدود کنیم قطع این پاجوشها از کارهای ضروری است که باید انجام شود.
تربیت گیاه جوان:
بعد از کاشت گیاه جوان، از ساقه های آن ۲۰-۱۵ سانتیمتر باقی گذاشته و مابقی را قطع کنید تا رشد جدید تحریک شود. توجه داشته باشید که اگر قصد هدایت شاخه های این گیاه بر روی قیم دارید ابتدا باید قیم مناسب را تهیه کنید و سپس گیاه را در کنار قیم بکارید. به تدریج و با گذشت زمان و رشد کردن شاخه های جوان می توان آنان را بر روی قیم ها هدایت کرد.
تکثیر:
کاشت بذر این گیاه در پاییز انجام می شود. بذر ها را می توان برای ۶۰ روز در دمای ۴ درجه و محیطی با رطوبت ۳۰٪ نگهداری کرد . این سرمادهی میزان جوانه زنی بذرها را افزایش می دهد. جوانه زنی در حدود ۲ هفته طول می کشد. در بهار از قلمه های چوب سبز و در تابستان از قمله های نیمه چوبی این گیاه نیز می توان استفاده کرد. برای کاشت قلمه ها می توانید از مخلوط پرلیت و پیت موس و یا پیت خزه +شن استفاده کنید.
از انتهای ساقه ی حاصل از رشد سال جاری ، قطعه ای به طول ۱۰-۷ سانیتمتر تهیه کنید. برگها را از یک سوم قسمت پایین قلمه جدا کنید و در بستر کاشت قرار دهید طوری که برگهای موجود بر روی قلمه در قسمت بالای خاک باقی بمانند. اگر برگها داخل خاک فرو روند احتمال پوسیدن قلمه ها افزایش می یابد. دمای مورد نیاز برای ریشه زایی قلمهها ۲۴-۲۱ درجه سانتیگراد است .
خوابانیدن شاخه ها روش دیگری برای تکثیر این گیاه است. از رورش جداسازی پاجوشهای کنار گیاه مادری نیز می توان برای تکثیر این گیاه استفاده کرد. بدین صورت که در اوایل بهار یکی از شاخه های گیاه را که انعطاف پذیری مناسبی دارد به گونه ای خم می کنیم که قسمتی از آنرا بتوان در زیر سطح خاک و در گودالی به عمق حدود ۳۰ سانتیمتر و طول ۴۰-۳۰ سانتیمتر خواباند. خاک این قسمت باید همواره از مقداری رطوبت برخوردار باشد. شاخه در تماس با خاک مرطوب به تدریج ریشه دار می شود و با فرارسیدن فصل پاییز و خزان گیاه، می توان اتصال این ساقه به گیاه مادری را قطع کرد و شاخه ریشه دار شده را به عنوان گیاهی مستقل در مکانی جداگانه کشت کرد.
آفات و بیماری:
این گیاه به آفت و یا بیماری خاصی حساس نیست. شته ها ، شپشکها و مگس سفید ممکن است گاهی برای گیاه مشکلاتی ایجاد کنند. لکه برگی قارچی و کپک پودری از جمله بیماریهای احتمالی این گیاه هستند.
منبع: کشتزار
ترجمه و ويرايش فني توسط تيم تخصصي کشتزار
کشتزار اين مقاله را براي اولين‌بار منتشر کرده‌است، لذا نقل مطلب بدون درج لينک فعّال کشتزار اخلاقي نيست.
